CYGAŃSKIE WERSETY
KSIĘGA REKORDÓW SZUTKI (Knjiga rekorda Shutke) reż. Aleksandar Manic, scen. Aleksandar Manic, zdj. Dominik Miskovský, muz. Varhan Orchestrovič Bauer, Czechy/ Serbia/Czarnogóra (78 min)
"Księga rekordów Szutki" to niezwykły portret miasta będącego największym skupiskiem Romów na Bałkanach, nieoficjalnej światowej stolicy Romów. Szutka to również miasto rekordów. Nieważne, w jakiej konkurencji, ważne, żeby być najlepszym. W wywołującej chwilami zawrót głowy podróży poznajemy kolejne barwne charaktery: derwisza, który wie, jak się zdematerializować i przenieść prosto do Ameryki; autora wielkiego słownika, który już niedługo, być może, będzie na ukończeniu; znachorów odczyniających uroki; superpodrywacza; pogromcy wampirów. Defilada mistrzów olśniewa.
CYGAŃSKIE PIEŚNI PAPUSZY reż. Grzegorz Dubowski, scen. Grzegorz Dubowski, zdj. Jerzy Mrożewski, muz. Edward Dębicki, Polska 1984 (60 min)
Muzyczny film przedstawiający życie najwybitniejszej poetki cygańskiej Bronisławy Wajs – Papuszy. Losy Papuszy wplecione zostały w fabularyzowaną opowieść z życia Cyganów.
Film jest hołdem złożonym wybitnej i oryginalnej poetce poprzez dokumentalny zapis pieśni, tańca i obrzędów cygańskich.
ZANIM OPADNĄ LIŚCIE… real. Władysław Ślesicki, scen. Władysław Ślesicki, zdj. Bronisław Baraniecki, Polska 1964 (28 min)
Reportaż z życia Cyganów w Polsce. Film opowiada o życiu cygańskiego taboru wegetującego dziko, w warunkach pełnej swobody. Obraz został nagrodzony m.in. "Srebrnym Lajkonikiem" na OFFK w Krakowie, a także na MFF Artystycznych i o Sztuce w Bergamo.
Gucza - najsłynniejszy na świecie festiwal gry na trąbce. Mówią, że kiedy tu zagrasz, stajesz się mężczyzną. Tu odbywają się niezapomniane pojedynki trębaczy, w których muzyka staje się orężem w walce o honor i sławę. Tym razem pojedynek będzie wyjątkowy. Młody cygański chłopak – Romeo - musi bowiem udowodnić ojcu pięknej Julianny, że, choć ma ciemną skórę, zasługuje na miłość jego córki. Stoi przed nim jednak ogromne wyzwanie - musi pokonać w grze na trąbce najsłynniejszego trębacza w Serbii. Prawdziwie bajkowa historia pięknej miłości opowiedziana w gorącym bułgarskim stylu, pełna porywającej muzyki i ciepłego poczucia humoru.
HISTORIA CYGANKI reż. Gregory Kowalski, scen. Gregory Kowalski, zdj. Mieczysław Herba, muz. Jan Kanty Pawluśkiewicz, Polska 1991 (42 min)
Czarno-biały dokument o historii cygańskiej poetki Bronisławy Wajs zwanej Papuszą, zawierający wspomnienia samej Papuszy oraz autora książki "Cyganie polscy" Jerzego Ficowskiego, siostry Janiny Zielińskiej, syna Władysława Wajsa, lekarki Marii Serafiniuk oraz Zdzisława Morawskiego i Edwarda Dębickiego. Wykorzystano fragmenty filmów "Zanim opadną liście" w reż. Władysława Ślesickiego, "Papusza" w reż. Ryszarda Wójcika oraz fotografie ze zbiorów archiwalnych różnych instytucji i osób prywatnych.
