SIERGIEJ PARADŻANOW
Kijowskie freski to w zasadzie zmontowane próby do filmu, którego realizację przerwano decyzją władz kinematografii. Materiały te zostały przyjęte we WGIK-u jako praca dyplomowa operatora Antipienki, dzięki temu uratowały się przechowane przez niego w domu.
Gdyby udało się ten film zrealizować, byłby to pierwszy film Paradżanowa odnoszący się bezpośrednio do współczesności. Akcja w pierwotnym scenariuszu rozgrywała się 9 maja 1965 r. w Kijowie, w dniu 20. rocznicy zwycięstwa nad hitlerowskimi Niemcami. Film miał składać się z prologu oraz dziesięciu „fresków” i przedstawiać jeden dzień z życia reżysera filmowego, drobne zdarzenia i sny. Miałby to być także film o Kijowie, widzianym w tym uroczystym Dniu Zwycięstwa. Tkanką podstawową miały być spotkania bohatera z różnymi ludźmi (żołnierze, woźna w muzeum, milicjant, generał, magazynier, grupa dzieci).
Nagrody: 1988 - Nagroda Państwowa Armeńskiej SRR i tytuł honorowy Laureata Nagrody Państwowej Armeńskiej
Sajat Nowa to arcydzieło ekranowej sztuki poetyckiej. Aleksander Jackiewicz pisał o tym filmie: Płótno malarskie, w które zostało tchnięte życie, obraz somnambuliczny, ale złożony z elementów rzeczywistości. Natomiast krytyk francuski, André Tourné określał Sajat Nowa jako film piękny i hermetyczny, ale właśnie dlatego klarowny niczym tren śpiewany w nieznanym języku.
UMARŁEM W DZIECIŃSTWIE - reżyseria: Gieorgij Paradżanow scenariusz: Gieorgij Paradżanow, zdjęcia: Nodar Paliaszwili, Siergiej Sawicz, fotografie: Jurij Mieczitow, muzyka: Swietłana Stiepczenko, Rosja, 2004, 51 min.
Nagrody: 57 MFF Cannes 2004 - oficjalna selekcja do sekcji Sur le cinéma (poza konkursem), VIII MFF Ismailia 2004 – Nagroda Jury za pełnometrażowy film dokumentalny, Nagroda egipskiego pisma „Kino”, Nagroda egipskiej krytyki filmowej, I MFF Golden Apricot Erewań 2004 – Specjalne Wyróżnienie w kategorii filmu dokumentalnego, 49 Asia Pacific FF Fukuoka 2004 – Nagroda Specjalna Jury, X MFF Stalker 2004 – Nagroda Stalker dla najlepszego filmu niefabularnego.
Umarłem w dzieciństwie zawiera unikalne kadry z planu zdjęciowego, z gułagu i fotografie z życia Maestro, odnalezione przez jego siostrzeńca, a także oryginalne, udźwiękowione przez autora filmu fragmenty niedokończonej Spowiedzi Siergieja Paradżanowa. Film zrealizowany z pokorą, tak jakby jego reżyserem był autor Sajat Nowy, o czym utwierdza nas monolog zza kadru, będący „niedokończoną spowiedzią” skomponowaną z jego listów z więzienia. Według Tonino Guerra Jeszcze nie nastąpił czas dla tego filmu, drogocenny, fenomenalny. Theo Angelopoulos Energetyka filmu taka, że przenika do wnętrzności, do szpiku kości. Pedro Almodóvar Zobaczyłem w tym filmie głębinę, głębinę przepaści.
Reżyser i scenarzysta filmów dokumentalnych. Ur. 9.08.1963 roku w Tbilisi w Gruzji (ZSRR), syn Anny Chaczaturow, siostry Siergieja Paradżanowa. Ukończył w 1983 roku wydział teatralny Tbiliskiej Akademii Sztuk, a następnie studiował literaturoznawstwo w Moskiewskim Instytucie Puszkina i w latach 1990 – 1994 w klasie Władimira Naumowa na wydziale reżyserii Moskiewskiego WGiK-u. Staż w Centro Sperimentale di Cinematografia w Rzymie i na planie u Federico Felliniego. Za etiudę szkolną Sezon pogrzebów otrzymał Nagrodę Kodaka na MFF Karlowe Wary 1991 roku i Nagrodę za najlepszy film krótkometrażowy na MFF Rimini 1991. Film Dżado nagrodzony Leopardo di futuro na MFF Locarno 1993. Praca dyplomowa Ja mewa otrzymała kolejne nagrody.Światowy rozgłos przyniósł mu film Umarłem w dzieciństwie. Prapremiera filmu Sinemafonija, będącego filmową ilustracją VII Symfonii Leningradzkiej Dmitrija Szostakowicza odbyła się 9 maja 2005 roku w londyńskim Royal Albert Hall, w ramach oficjalnych obchodów 60-lecia zakończenia II wojny światowej.
Filmografia:
1991 – Siezon pochoron (kr.m.)
1993 – Dżado (kr.m.)
2000 – Ja czajka (śr.m.)
2003 – Wsie uszli (scen.)
2004 – Ja umer w dietstwie (śr.m.)
Nagrody: FF o Siergieju Paradżanowie Erewań 1999 – Nagroda Związku Filmowców Armenii
CIENIE ZAPOMNIANYCH PRZODKÓW - reżyseria: Siergiej Paradżanow scenariusz: Siergiej Paradżanow, Iwan Czendej na podstawie opowiadania Mychajło Kociubyńskiego zdjęcia: Wiktor Bestajev, Jurij Iljenko muzyka: Myrosław Skoryk, ZSRR 1964, 97’
Nagroda za reżyserię, zdjęcia barwne i efekty specjalne na MFF w Mar del Plata’ 1965.
Pierwszy prawdziwie Paradżanowowski obraz otwiera serię wybitnych filmów artysty. Prawdziwe arcydzieło sztuki filmowej, utwór poety, niesłychanie piękne dzieło wielkiego artysty. Być może najpiękniejszy film, jaki kiedykolwiek widzieliśmy – pisał o Cieniach jeden z krytyków francuskich. Twórca wykorzystał tu motywy ludowych legend, wierzeń i obyczajów huculskich górali. Przeniknął w głąb archaicznej kultury, w skomplikowany świat symboli, rytuałów i mitów, inspirując się ukraińskimi formami plastycznymi i muzycznymi. Historia miłości dwojga młodych, pochodzących ze zwaśnionych ze sobą rodów górali staje się pretekstem do nakreślenia dramatów egzystencjalnych i stworzenia syntezy tragicznego losu ludzkiego. Wizualna uroda tego filmu jest w świadomym konflikcie z życiowym dramatyzmem - podziwiamy piękno przedstawionego świata, a w tym czasie, w ciągu kilku pierwszych minut główny bohater jest świadkiem śmierci swego brata, następnie ojca; później zaś w falach Czeremoszu tonie jego ukochana. Rozpacz prowadzi ku samotności. Bohater próbuje wprawdzie znaleźć ratunek w małżeństwie z inną kobietą, nie może jednak pokonać własnej pamięci…
Film ten nazywano „huculską balladą”, „filmem malowanym na szkle”, „poematem o losie wyśnionym z huculskich legend”.