Kino znad Bosforu
MIŁOŚĆ W INNYM JĘZYKU reż. Ilksen Başarir, Turcja 2009 (98’)
w.: Mert Firat (Onur), Saadet Işil Aksoy (Zeynep), Lale Mansur (Kadife), Emre Karayel (Aras), Şebnem Köstem (Handan),
Nagroda Specjalna Jury oraz nagrody za rolę męską (M. Firat), kobiecą (S. Aksoy) i zdjęcia na MFF w Ankarze’2010; Złota Afrodyta na MFF w Nikozji ’2010
Nie tylko o miłości rozmawiają w tym filmie bohaterowie różnymi językami. Trudność nie polega wyłącznie na tym, że Onur jest głuchoniemy, a zafascynowana nim Zeynep próbuje nawiązać z nim kontakt.
Zeynep chcąc zbliżyć się do Onura, zadaje sobie pytanie: czy można porozumieć się bez słów? Słowa zwodzą, kłamią, służą manipulacji. Zeynep nie chce na takim ich użyciu budować nowego związku. Oboje znajdują się teraz w punkcie zerowym. Wspólnie mają szansę stworzyć własny kod.
SZCZĘŚLIWE ŻYCIE reż. Yilmaz Erdoğan, Turcja 2009 (100’)
w.: Yilmaz Erdoğan (Rize), Busra Pekin (Ayla), Caner Alkaya (Kahveci), Sevket Suha Tezel (Gültekin), Tonguç Oksal (Tonguç)
Rize jest 40-letnim mężczyzną żyjącym na przedmieściach Stambułu. Jeszcze niedawno świetnie sobie radził zawodowo. Podjął jednak wiele złych decyzji inwestycyjnych, które doprowadziły go na skraj bankructwa.
Mimo że film klasyfikowany jest jako komediodramat, trudno chociaż na chwilę uśmiechnąć się podczas projekcji. To smutna opowieść o człowieku, który znajduje się w sytuacji bez wyjścia i postanawia zrobić wszystko, aby wyrwać się z beznadziei.
NASZA WIELKA ROZPACZ reż. Seyfir Teoman, Turcja/Niemcy/Holandia 2011 (102’)
w.: Ilker Aksum (Ender), Fatih Al (Çetin), Güneş Sayin (Nihal), Baki Davrak (Fikret), Taner Birsel (Murat), Mehmet Ali Nuroğlu (Bora)
Nagroda Specjalna Jury, nagroda za zdjęcia oraz nagroda publiczności na MFF w Stambule’2011
Dwaj mężczyźni po trzydziestce pielęgnują męską przyjaźń jeszcze od czasów studenckich. Czy to tylko przyjaźń? Nie znajdziemy na ten temat najdrobniejszych sugestii, ale kto wie. W ich ustabilizowane życie wkracza pewnego dnia młoda, atrakcyjna dziewczyna, córka wspólnego przyjaciela, powierzona ich opiece. Początek wspólnego przebywania pod jednym dachem z dziewczyną przechodzącą kryzys nie zapowiada nic dobrego.
TRZEJ PRZYJACIELE reż. Memduh Ün, Turcja 1958 (88’)
w.: Muhterem Nur (Gül), Fikret Hakan (Murat), Semih Sezerli (Mistik)
Trzech przyjaciół żyje z dnia na dzień z tego, co zarobią na ulicy. Murat sprzedaje wróżby amatorom przewidywania przyszłości. Mistik jest ulicznym pucybutem, a Artin fotografem świadczącym usługi zakochanym parom, żołnierzom na przepustce i spacerującym po Stambule rodzinom z dziećmi. Nie zarabiają na tym kokosów, ale na skromne życie wystarcza. Co więcej, są gotowi podzielić się tym co mają, z biedniejszymi od siebie.
SPŁONIE, KTO NAJBLIŻEJ OGNIA STOI reż. Ismail Güneş, Turcja 2012 (105’)
w.: Elifcan Ongural (Ayse), Hakan Karahan (Osman), Yeşim Ceren Bozoğlu (Hatice), Serhan Süsler (Demir)
Grand Prix i nagroda FIPRESCI na MFF w Montrealu’2012
W Turcji wszystko się zmienia, z wyjątkiem tradycji. Składa się na nią przenoszony z pokolenia na pokolenie porządek, regulujący etyczne, religijne i obyczajowe normy postępowania, przede wszystkim w wiejskiej społeczności. Rodzina jest podstawą i świętością. Im liczniejsza, tym skuteczniej może walczyć o przetrwanie. Jej siła tkwi w jedności. Jeśli przechodzi jakiś kryzys, to musi rozwiązać go we własnym kręgu. Na zewnątrz jest monolitem, pozbawionym choćby jednej skazy.
ZIMOWY SEN reż. Nuri Bilge Ceylan, Turcja/Niemcy/Francja 2014 (196’)
w.: Haluk Bilginer (Aydin), Melisa Sözen (Nihal), Bemet Akbağ (Necla), Ayberk Pekcan (Hidayet), Serhat Kiliç (Hamdi), Nejat Işler (Ismail)
Złota Palma oraz nagroda FIPRESCI na MFF w Cannes’2014
Przykryta śniegiem wioska w Kapadocji. Wykuty w skale hotel. I ludzie – samotni, mijający się. Aydin jest niespełnionym aktorem i średnio spełnionym pisarzem, który chce wydać książkę o historii teatru, a drukuje felietony w mało znaczącym piśmie. Obok niego żyją dwie kobiety: dużo młodsza żona, coraz bardziej się od niego oddalająca, szukająca sensu życia w pomaganiu miejscowej społeczności, i niedawno rozwiedziona, zgorzkniała siostra.
STATKI Z ŁUPIN ARBUZA reż. Ahmet Uluçay, Turcja 2004 (97’)
w.: Hasbiye Günay (Güler), Gülayse Erkoc (Nezihe), Mustafa Çoban (Karpuzcu Kemal), Kadir Kaymaz (Mehmet)
Nagroda za najlepszy film turecki na MFF w Stambule’2004; nagrody za najlepszy film, montaż i debiuty aktorskie (I.H. Taslak, K. Kaymaz) na MFF w Ankarze ’2005
Film o sile pasji. Opowiada historię dwóch nastolatków dorabiających podczas wakacji w niewielkiej wiosce w pobliżu ich miejsca zamieszkania. Łączy ich niewiarygodna pasja do kina. Jeden z nich pracuje w zakładzie fryzjerskim, drugi para się sprzedażą arbuzów. Każdą wolną chwilę spędzają w opuszczonej stodole puszczając filmy z rozpadającego się projektora i pielęgnując swoje marzenia o tworzeniu filmów z prawdziwego zdarzenia. Ich marzenia zdają się być jednak nie do spełnienia.
BALLADA O ROZBÓJNIKU reż. Yavuz Turgul, Turcja 1996 (121’)
w.: Şener Şen (Baran), Uğur Yücel (Cumali), Yesim Salkim (Emel), Kamran Usluer (Berfo)
Złoty Delfin na MFF w Troi’1998
Po odbyciu kary 35 lat więzienia, bandyta Baran wychodzi na wolność w niewielkim mieście we wschodniej Turcji. Czeka go trudny powrót do zmienionego przez te wszystkie lata domu. Rozpoczyna też poszukiwania Berfo, który był mu niczym brat, zanim dopuścił się zdrady, w efekcie której Baran wylądował w więzieniu. Nie będzie to łatwe, gdyż Berfo zniknął bez śladu wraz z Keje (ówczesną ukochaną Barana).
PIĘĆ MINARETÓW W NOWYM JORKU reż. Mahsun Kirmizigül, Turcja 2010 (119’)
w.: Haluk Bilginer (Hadji), Danny Glover (Marcus), Gina Gershon (Maria), Mashun Kirmizigül (Firat), Robert Patrick (Becker)
Aresztowany Hadji wydaje się być oddanym mężem i ojcem. Agenci będą musieli ustalić, czy jest on niewinny czy też znalazł sobie świetną przykrywkę dla ukrycia prawdziwej tożsamości. Agenci Firat i Acer będą mieć sporo problemów, gdyż powszechnie szanowany uczony ma dobrych przyjaciół wierzących w jego niewinność. Obawiają się oni, że w Turcji nie będzie on sprawiedliwie osądzony i pomagają przygotować jego ucieczkę z transportu na lotnisko.
ZNÓJ reż. Erdem Tepegöz, Turcja 2013 (80’+25’)
w.: Jale Arikan (Zeynep), Rüçhan Caliskur (matka Zeynep), Özay Fecht (Seniha), Remzi Pamukcu (Remzi), Ergun Kuyucu (Kudret)
Grand Prix oraz nagroda za rolę kobiecą (J. Arikan) na MFF w Moskwie’2013; Srebrny Prometeusz na MFF w Tbilisi’2013
Akcja filmu toczy się w mieście borykającym się z bezrobociem i wypełnionym ludzkimi problemami. Reżyser zadaje pytanie o sens życia pojedynczych ludzi i sens istnienia zbiorowości. Czy w ogromnym wszechświecie Zeynep – główna bohaterka filmu, która wiedzie spokojne życie, dzieląc jedno mieszkanie ze swoją małą córeczką i matką – odnajdzie miejsce dla siebie?
MIASTECZKO reż.: Nuri Bilge Ceylan, Turcja 1997 (85 min)
w.: Emin Toprak (Saffet), Sercihan Alioglu (ojciec), Fatma Ceylan (babcia), Cihat Butun (Ali)
Nagroda Caligari na MFF w Berlinie’1998; nagroda za reżyserię na MFF w Tokio’1998; Nagroda Specjalna Jury oraz nagroda FIPRESCI na MFF w Stambule’1998
11-letnia dziewczynka przeżywa w szkole trudne chwile, walcząc bez większego skutku o akceptację u kolegów. Jej młodszy o 4 lata brat nie rozumie jeszcze jej problemów. Wspólny język znajdują dopiero podczas wiosennych wojaży, podczas których poznają uroki otaczającej ich przyrody.
ZABIJAJĄC CIENIE reż.: Ezel Akay, Turcja 2006 (135 min)
w.: Haluk Bilginer (Karagöz), Beyaz (Hacivat), Sebnem Dönmez (Ayse Hatun), Güven Kiraç (Kadi Pervane)
Nagrody za rolę męską(H. Bilginer), scenografię i muzykę na MFF w Ankarze ’2006
Wielkość kultur i wyznań w gorącym klimacie początków Imperium Osmańskiego to sceneria działania tureckiego teatru cieni. Jego miłośnicy, Hacivat (Beyaz) i Karagöz (Haluk Bilginer) poznali się w trakcie prac przy wznoszeniu meczetu, ale bardziej niż prace budowlane, zainteresowała ich sztuka satyry. Początkowo miejskie elity traktowały ich jak nadwornych klaunów, ale z czasem dowcipy i kalambury duetu zaczęły wzbudzać niepokój możnych, ponieważ ich ostrze godziło w ustalony porządek rzeczy.
ZA WZGÓRZEM reż.: Emin Alper, Turcja 2012 (94 min)
w.: Tamer Levent (Faik), Reha Özcan (Nusret), Mehmet Özgür (Mehmet), Berk Hakman (Zafer), Banu Fotocan (Meryem)
Nagroda za najlepszy film turecki, za scenariusz oraz nagroda FIPRESCI na MFF w Stambule’2012; Nagroda Specjalna Jury na MFF w Sarajewie’2012; nagrody za najlepszy film, reżyserię, scenariusz i rolę męską (T. Levent) na MFF w Ankarze’2013
Faik to emerytowany leśniczy, człowiek, któremu podporządkowują się wszyscy będący w jego otoczeniu ludzie; jedyny, który pozostał na ojczystej ziemi. Na sześć miesięcy w roku przyjeżdża tu jego brat Mehmet z rodziną, a starego Faika właśnie odwiedził syn z wnukami, Canerem i Zaferem. Trzy pokolenia mężczyzn zasiadają razem przy ognisku, by celebrować wspólny czas, popijając rakiję.
